زبان فارسی
زبان فارسی که در جهان با نام‌های Persian یا Farsi شناخته می‌شود، یکی از زبان‌های شاخۀ هند و اروپایی در خانوادۀ زبان‌های هند و ایرانی است. فارسی زبان رسمی کشورهای ایران و تاجیکستان و یکی از زبان‌های رسمی افغانستان است. این زبان در ایران «فارسی»، در تاجیکستان «تاجیکی» و در افغانستان «دری» نامیده می‌شود. فارسی در سایر کشورها از جمله عراق، هند، پاکستان، ازبکستان، ترکیه، کشورهای حوزۀ خلیج‌فارس و آسیای میانه نیز گویشور دارد. تعداد کل گویشوران زبان فارسی حدود ۱۱۰ میلیون نفر است که حدود ۶۰ میلیون نفر از گویشوران آن در ایران هستند.
پیشینۀ زبان فارسی
خانوادۀ زبان‌های هندواروپایی اصطلاحی است که به مجموعه‌ای از زبان‌های خویشاوند با یکدیگر اشاره می‌کند. این زبان‌ها، آن‌گونه که از این اصطلاح پیداست، در منطقه‌ای جغرافیایی، از هندوستان تا اروپا کاربرد یافته‌اند. زبان فارسی متعلق به خانوادۀ زبان‌های هندی-اروپایی و زیرمجموعۀ زبان‌های ایرانی است.
زبان فارسی دارای سه دورۀ تاریخی است که دچار تغییر و تحولات گوناگون شده‌است:
فارسی باستان: زمان امپراتوری هخامنشی (۶۵۰ تا ۳۵۰ قبل از میلاد)
فارسی میانه: زبلان امپراتوری پارت، اشکانی و ساسانی (۳۵۰ قبل از میلاد تا ۲۳۰ بعد از میلاد)
فارسی نو: از زمان ورورد اسلام به ایران در قرن هفتم میلادی
ارتباط زبان فارسی و زبان عربی
بسیاری به اشتباه زبان فارسی و عربی را بسیار به یکدیگر شبیه می‌دانند اما از لحاظ زبان‌شناسی، زبان عربی متعلق به خانوادۀ زبان‌های سامی است درحالی که زبان فارسی به خانوادۀ زبان‌های هند و اروپایی تعلق دارد. در نتیجه هیچ شباهتی بین ساختارهای آوایی، صرفی، نحوی و معنایی این دو زبان وجود ندارد. با این وجود، پس از ورود اسلام به ایران واژه‌های زیادی از عربی وارد فارسی شده‌است. شاید خط مهم‌ترین شباهت بین زبان فارسی و عربی باشد که در این مورد هم نظام نوشتاری آن‌ها متفاوت است.
خط فارسی
خط فارسی از راست به چپ نوشته و خوانده می‌شود. حروف الفبای فارسی شامل ۳۳ نشانۀ اصلی است. وجود نقطه و اتصال حروف به یکدیگر از مهم‌ترین ویژگی‌های این خط است. بیشتر حروف باتوجه به محل قرارگرفتن در ابتدا، میانه و یا پایان واژه به حرف قبلی یا بعدی خود می‌چسبند، هرچند برخی از حروف هرگز به حرف بعدی خود نمی‌پیوندند. پیشینۀ این خط که به اشتباه به زبان عربی نسبت داده می‌شود، مربوط به خط‌های زبان پهلوی، اوستایی، مانوی و غیره است که در دورۀ فارسی باستان وجود داشته‌است. با این حال اساس الفبای فعلی فارسی، بر نشانه‌هایی است که در الفبای عربی وجود داشته و به همین دلیل برخی از نشانه‌ها در الفبای امروزی فارسی هستند که تنها یک واج متناظر با آن وجود دارد. مثلا برای واج /z/ در الفبای فارسی چهار نشانۀ (ز،ذ،ض،ظ) وجود دارد. همچنین یکی از ویژگی‌های دیگر خط فارسی عدم نمایش واکه‌های کوتاه است. در ایران تنها یک خط رسمی، خط فارسی، وجود دارد اما در تاجیکستان زبان فارسی به خط سیریلی نوشته می‌شود.
ویژگی‌های آوایی زبان فارسی
فارسی دارای ۲۹ واج است. واج کوچکترین واحد آوایی است که جایگزینی آن موجب تفاوت معنایی می‌شود. واج‌ها به دو گروه واکه و همخوان تقسیم می‌شوند. فارسی دارای ۲۳ همخوان و ۶ واکه است.
باتوجه به این‌‌که زبان فارسی از زبان‌های نواختی نیست، تغییر در تکیه و آهنگ واژه‌ها در فارسی تغییری در معنی واژگانی و دستوری ایجاد نمی‌کند.
نکتۀ دیگر مربوط به تفاوت‌های بین دو گونۀ گفتاری و نوشتاری زبان فارسی است. گونۀ گفتاری در مکالمات روزمره و گونۀ نوشتاری در مکاتبات استفاده می‌شود. اصلی‌ترین تفاوت این دو گونه درتغییرات آوایی است و در ماهیت واژه و ساختار نحوی تفاوت چندانی ندارند.
برای شناخت موقعیت جغرافیای ایران و تاریخ ایران باستان با ما همراه باشید.